IamTrang.com
 
IamTrang.com
KNOWLEDGE
PEOPLE
PLACE
PRODUCT & SERVICE
RESOURCE
ACTIVITY
LIFESTYLE
NEWS & EVENT
หน้าแรก  >  มรดกทางธรรมชาติและมรดกทางวัฒนธรรม  >  มรดกวัฒนธรรม-ศิลปหัตถกรรมและงานช่างท้องถิ่น-จักสานเตยปาหนัน

มรดกวัฒนธรรม-ศิลปหัตถกรรมและงานช่างท้องถิ่น-จักสานเตยปาหนัน

     จักสานเตยปาหนัน  เมื่อครั้งอดีต ชุมชนมุสลิมตลอดชายฝั่งทะเลอันดามันแทบทุกครัวเรือน  มีการนำเตยปาหนันหรือเตยทะเลซึ่งเป็นพืชใบยาวสีเขียว  ริมขอบใบมีหนามขึ้นแซมปะปนกับไม้ชายทะเลอื่นๆ มาสาน กระเชอ จง (กระบุงเล็ก) เสื่อ หมุก (สมุก) ใส่ยาเส้น ฯลฯ
     นับเป็นภูมิปัญญาของบรรพชน  ที่นำทรัพยากรในท้องถิ่นมาทำภาชนะเครื่องใช้ไม้สอยในชีวิตประจำวัน  ต่อมาบ้านเมืองเจริญขึ้น  มีวัสดุเครื่องใช้ชนิดอื่นเข้ามาแทน  ทำให้ผลิตภัณฑ์จากเตยปาหนันได้รับความนิยมน้อยลงไปแต่มีบางชุมชนยังคงสืบทอดงานหัตถกรรมชนิดนี้อยู่ เช่น ที่บ้านโต๊ะบัน บ้านดุหุน และบ้านแหลมมะขาม อำเภอสิเกา บ้านนาทะเล ตำบลตะเสะ กิ่งอำเภอหาดสำราญ บ้างทำใช้ในชีวิตประจำวัน  บ้างดัดแปลงเป็นภาชนะเครื่องใช้ประยุกต์เป็นสินค้าส่งไปขายถึงประเทศญี่ปุ่นและกลุ่มประเทศยุโรป
     นางสั้น  หยีสัน  อายุ ๗๖ ปี  บ้านดุหุน  ตำบลบ่อหิน  อำเภอสิเกา  จังหวัดตรัง  เล่าว่า ทำมาตั้งแต่หมุกใบละ ๒๕ สตางค์ ทำแลกกับผ้าของแขกเทศ ซึ่งเข้ามาขายผ้าในสมัยนั้น
     นางนิ  ปูเงิน  อายุ ๔๙ ปี ได้บอกถึงความเป็นมาของกลุ่มจักสานบ้านดุหุนว่ากลุ่มก่อเกิดมาเมื่อ ๒๕๓๕ ตั้งแต่สมัยนายอำเภอนิตย์ สีหวรางกูร เข้ามาส่งเสริมให้เกิดการรวมกลุ่ม ต่อจากนั้นนักวิชาการจากมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์   วิทยาเขตหาดใหญ่  และศูนย์ส่งเสริมอุตสาหกรรมภาคใต้ เข้ามาให้คำแนะนำเรื่องรูปแบบใหม่ๆ
     นอกจากนี้ที่บ้านโต๊ะบัน ตำบลบ่อหิน อำเภอสิเกา จังหวัดตรัง มีกลุ่มจักสานเตยปาหนันเกิดขึ้นอีกกลุ่มหนึ่ง
     นายบุอะ  หยีหาสัน  อายุ ๕๑ ปี เล่าถึงความเป็นมาของกลุ่มบ้านโต๊ะบันว่า พ.ศ. ๒๕๓๓ – ๒๕๓๔ สมาคมหยาดฝนให้การสนับสนุนและส่งเสริม  โดยรวบรวมผู้ที่มีฝีมือและผู้สนใจ จำนวน ๗ คน ทำให้เกิดการรวมกลุ่มพูดคุย แลกเปลี่ยนประสบการณ์และเกิดกลุ่มจักสานขึ้นในหมู่บ้าน  ซึ่งเป็นการผลิตเพื่อเสริมรายได้ให้แก่ครอบครัว  อีกทั้งเป็นกลุ่มผู้หญิงที่มีบทบาทต่องานพัฒนาในหมู่บ้าน อาทิ การอนุรักษ์ป่าชายเลน  การฟื้นฟูหญ้าทะเล  รวมทั้งเตยปาหนันซึ่งกลุ่มนำมาใช้ประโยชน์กำลังถูกทำลายจากการทำนากุ้งและการตัดถนนผ่านป่าชายเลน
     พ.ศ. ๒๕๓๖ – ๒๕๓๗ สมาชิกมีความสนใจและได้คิดค้นรูปแบบที่มีความเป็นสากล  โดยเน้นในเรื่องของเอกลักษณ์แบบพื้นบ้าน และไม่ใช้สารเคมีย้อมเส้นเตย
     วิธีการทำและขั้นตอนในการนำเตยปาหนันมาใช้ เริ่มต้นจากเลือกหาขนาดเตยที่ต้องการในบริเวณป่าชายเลน  นำมาตัดโคนใบและปลายออกให้เหลือความยาวตามขนาดที่ต้องการ ขูดหนามที่สันใบและขอบใบออก แล้วเอาไปอังไฟ และผ่าใบแต่ละซีกออกเป็น ๒ ซีกเท่าๆ กันตากแดดหนึ่งวันและวขูดให้เส้นตรงและเป็นมันเมื่อได้เป็นตอกหรือซี่ก็นำไปสานเป็นผลิตภัณฑ์ถ้าต้องการสีสันก็นำไปย้อมและห้อยผึ่งไว้อีก ๑ – ๒ วัน จึงจะใช้งานได้

 
 
 

จำนวนครั้งที่เปิดอ่าน: 20818
นำเสนอโดย: Peekung
 

Share
IamTrang.com
: :: ชอบ-ชม-ชิม โดย วีร์วิศ
: :: เรื่องเล่าของอิงตะวัน โดย อิงตะวัน
: :: แต่งบ้าน-งานดีไซน์ โดย มะลิริน
: :: จิตเป็นนาย โดย นะโม

 


 
iamtrang.com
iamtrang.com ออกแบบจัดทำและผลิตเนื้อหา+ภาพ โดย บริษัท ดีพี สตูดิโอ จำกัด เลขที่ 32 สุขุมวิท 85 บางจาก พระโขนง กรุงเทพฯ 10260
โทร. 02-3311610 โทรสาร 02-3311618 Email: dp@dp-studio.com
Copyright 2009 IamTrang.com All rights reserved สงวนลิขสิทธิ์ตามกฎหมาย