พระยาตรังกวีในประวัติศาสตร์
        ทั้งเมืองตรังและเมืองภูรา แต่เดิมมามีผู้รักษาเมือเมืองละคน ครั้นต่อมาโปรดเกล้าฯ ให้พระภักดีบริรักษ์(นายจันมีชื่อมหาดเล็ก)  ผู้ช่วยราชการเมืองนครศรีธรรมราช ออกไปเป็นผู้รักษาเมืองตรัง พระภักดีบริรักษ์ได้กราบทูลขอยกเอาเมืองตรังกับเมืองภูราเข้าเป็นเมืองเดียวกัน เรียกว่า เมืองตรังภูรา
        ข้อความในจดหมายเหตุรัชกาลที่ ๓ ตอนนี้เป็นบันทึกย้อนหลัง กล่าวถึงผู้รักษาเมืองตรังชื่อพระภักดีบริรักษ์  ในรัชกาลที่ ๑ เข้าใจกันว่าเป็นผู้เดียวกับพระยาตรังที่เป็นกวี เรียกชื่อเป็น พระยาตรังคภูมาภิบาล พระยาตรังสีไหนบ้าง พระยาตรังสีจัน หรือจัน บ้างขระเมื่อปกครองเมืองตรังอยู่นั้น มีเหตุทำให้ต้องโทษถูกเรียกตัวเข้ากรุงเทพฯ แต่ด้วยเป็นผู้ที่มีความสามารถเป็นเอกในเชิงกวี จึงได้รับราชการอยู่ในราชสำนัก และมีผลงานวรรณกรรมปรากฎต่อมา
        งานวรรณกรรมของพระยาตรัง ได้แก่ โคลงนิราศตามเสด็จลำน้ำน้อย เข้าใจว่าแต่งเมื่อคราวตามเสด็จพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ไปตีเมืองทวายปี ๒๓๕๐ โคลงนิราศถลาง หรืออีกชื่อหนึ่งว่านิราศพระยาตรัง แต่งเมื่อ พ.ศ. ๒๓๕๒ ในคราวที่ตามเสด็จกรมหลวงพิทักษ์มนตรี กรมพระราชวังบวรฯ ไปทัพ โคลงดั้นเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย แต่งเมื่อ พ.ศ. ๒๓๖๑ ผลงานอื่นๆ คือโคลงกระทู้เบ็ดเตล็ดและรวบรวมโคลงกวีโบราณ ที่มิได้เป็นโคลง คือเพลงยาวนิราศว่าด้วยครั้งไปวางตราเป็นเจ้าเมืองตรัง ซึ่งปัจจุบันไม่อาจหาต้นฉบับได้
         สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพได้ทรงกล่าวยกย่องพระยาตรังไว้ในหนังสือโคลงดั้นเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยว่า
 พระยาตรังนี้  เป็นกวีที่มีชื่อเสียงในกรุงรัตนโกสินทร์ครหนึ่ง มีโคลงและกลอนที่พระยาตรังแต่ง ตั้งแต่ในรัชกาลที่ ๑ มาจนถึงรัชกาลที่ ๒ และรัชกาลที่ ๓ อยู่หลายเรื่อง  สำนวนโคลงพระยาตรังเกล้า  เป็นอย่างที่เรียกกันว่า  โวหารกล้า ผิดกับกวีอื่นๆ สำนวนโคลงที่พระยาตรังแต่งควรนับว่าแต่งดีจริง  จึงได้นับถือกันในหมู่กวีแต่ปางก่อน
        ผู้เฒ่าผู้แก่รุ่นก่อนของเมืองตรังก็ก็เคยเล่าถึงพระยาตรังกวีว่า  เมื่อเกิดเหตุภรรยาน้อยหนีไปกับชายชู้ ชายชู้ได้เขียนกลอนเยาะเย้ยไว้ที่หน้าประตูว่า  ไม่ดีจริงเราไม่พานารีจร ข้ามห้วยข้ามสิงขรชะง่อนผา เมื่อพระยาตรังมาพบก็ให้โมโหเดือด เขียนกลอนซ้ำลงไปว่า ไม่เก่งจริงเราไม่พานารีกลับ  จะเฆี่ยนพ่อเสียให้ยับลงกับหวาย  ว่าแล้วก็จับชายชู้มาสำเร็จโทษเสียตามวาจาอันเป็นเหตุให้ต้องถูกเรียกตัวเข้ากรุงเทพฯ นั่นเอง
        หลักฐานเกี่ยวกับบทบาทความเป็นผู้ปกครองเมืองของพระยาตรังแทบจะไม่ปรากฎ นอกจากในเอกสารข้างต้น แต่ในเชิงกวี พระยาตรังเป็นที่รู้จักกว้างขวาง ในฐานะกวีเอกผู้หนึ่งแห่งยุครัตนโกสินทร์ตอนต้น